"Z dziejów Łodzi. Historia - Kultura - Codzienność"

Zabytkowe wnętrza

Zabytkowe wnętrza Pałacu Poznańskich dają zwiedzającym niepowtarzalną okazję, aby poczuć atmosferę architektury rezydencjonalnej z przełomu XIX i XX wieku oraz przez chwilę pożyć życiem miejscowej burżuazji przemysłowej. Burzliwe losy nieruchomości przy ulicy Ogrodowej doprowadziły do częściowej przebudowy i dewastacji budynku. W niezmienionym stanie ocalały jedynie nieliczne sale reprezentacyjne, a także cześć apartamentu mieszkalnego - głównie wystrój sypialni i niektóre sufity. W wyniku prac konserwatorskich, prowadzonych przez Muzeum Miasta Łodzi, zabytkowe pomieszczenia odzyskały dawną świetność. Wystrój części z nich jest wynikiem prac rekonstrukcyjnych, podczas których dołożono wszelkich starań, by jak najdokładniej nawiązać do pierwotnego wyglądu pałacowych wnętrz. Odtworzone i zaadaptowane pomieszczenia z jednej strony są salami ekspozycyjnymi, z drugiej zaś pełnią rolę recepcyjną i użytkową. Mimo wielu perypetii, jakie przeszedł Pałac Poznańskich, budynek nadal pełni swoją pierwotną reprezentacyjną funkcję.

Po przekroczeniu progu Muzeum zwiedzających wita przestronny hall z paradną klatką schodową, wyłożoną secesyjną mahoniową boazerią. Z prawej strony usytuowany jest gazowy kominek ozdobiony dekoracją roślinno-kwiatową z wkomponowanym monogramem „P”. To swego rodzaju herb właściciela, który powtarza się wielokrotnie w pałacowym wystroju. Na piętro prowadzą szerokie, wygodne schody typu francuskiego ozdobione tralkową balustradą. Pokonawszy je, można podziwiać dzieła sztuki, zdobiące klatkę schodową m.in.: płaskorzeźbę Koła Davida Rabinowicza, która została zainstalowana w Pałacu w czasie Konstrukcji w Procesie w 1990 roku.

Na pierwszym piętrze znajduje się Sala Lustrzana o wysokości dwóch kondygnacji. Została ona częściowo zrekonstruowana po zmianach, dokonanych w czasie okupacji hitlerowskiej. W dolnej części odtworzono drewnianą malowaną boazerię z lustrami, zaś w górnej, która ma oryginalną dekorację sztukatorską, nawiązującą do sztuki empire, przywrócono pierwotną kolorystykę i złocenia. Dzięki świetnej akustyce w Sali Lustrzanej odbywają się liczne koncerty i widowiska. Mieści się tu także ekspozycja stała W kręgu sztuki łódzkiej - Konstanty Mackiewicz.

Chcąc przemieścić się z Sali Lustrzanej do Dużej Jadalni można przejść przez reprezentacyjne saloniki o układzie amfiladowym zwane brązowym i bordowym. Z pierwotnego wystroju zachowały się jedynie dekoracje sufitów. Zostały w nich zaaranżowane wystawy stałe, które ukazują tendencję wspierania artystów i inicjatyw kulturalnych środowisk twórczych przez fabrykantów, którzy byli na przełomie XIX i XX wieku najbogatszymi łodzianami. W salonie w sposób symultaniczny zostały ukazane dwa problemy i tendencje w sztuce XIX i XX w. w oparciu o meble i różnorodne przedmioty oraz twórczość najstarszych artystów pochodzących z Łodzi, lub w szczególny sposób z nią związanych. Uzupełniają ekspozycję wyroby rzemiosła artystycznego stanowiące ozdobę stołów bogatego łódzkiego mieszczaństwa na przełomie wieków, porcelanowe serwisy, srebrne patery o wzorach nawiązujących do stylów i secesji, a także dekoracyjne szkło z wytwórni Emila Galle. Komplet mebli w stylu Ludwika Filipa pochodzący z warszawskiej wytwórni Jakuba Simmlera i fortepian marki Krall i Seidler-tworzą klimat sprzyjający salonowej atmosferze.

Duża Jadalnia jest najbardziej reprezentacyjnym wnętrzem Pałacu. Jej dolna kondygnacja obudowana jest dębową boazerią z wkomponowanym kredensem i kominkiem. Górna stanowi sztukatorski fryz obiegający salę, wypełniony rzeźbami alegorycznymi oraz malowidłami autorstwa Samuela Hirszenberga. Nie ma osoby, na której monumentalność stylu sali nie zrobiła piorunującego wrażenia. Dodatkową atrakcją jest dekoracja stanowiąca swoistą opowieść o rodzinie Poznańskich, przypominająca o ich żydowskim pochodzeniu.

W bezpośrednim sąsiedztwie Dużej Jadalni od ulicy Zachodniej znajduje się pokój karciany z zachowanym oryginalnym wystrojem, który mógł pełnić rolę palarni. Pomieszczenie połączone jest z pokojem bilardowym. Oba mają podobny dębowy wystrój o secesyjnej dekoracji i są łącznikiem pomiędzy częścią reprezentacyjną Pałacu a skrzydłem bocznym, w którym znajduje się apartament mieszkalny. Od ulicy Zachodniej zachowały się dwa najciekawsze pokoje. Jeden z nich to mała jadalnia, wyłożona dębową boazerią z eklektyczną dekoracją, której blasku dodają dwa duże belgijskie lustra oraz kasetonowy sufit. Sąsiaduje on z pokojem kominkowym, który zamyka ciąg pomieszczeń apartamentu i kiedyś przylegał do ogrodu zimowego. Największe wrażenie w tym pokoju robi bogaty, złocony kasetonowy sufit. W pokojach od ulicy Zachodniej urządzone są wystawy stałe Muzeum Miasta Łodzi poświęcone Władysławowi Reymontowi, Julianowi Tuwimowi, Jerzemu Kosińskiemu, Karlowi Dedeciusowi, Aleksandrowi Tansmanowi i Arturowi Rubinsteinowi. Rozpoczynają one ciąg ekspozycji należących do Panteonu Wielkich Łodzian zaaranżowane w formie gabinetów.

Od strony ogrodu znajdują się cztery połączone amfiladowo pokoje, które tworzą zespół dawnych sypialni. Dwa z nich stanowią jednorodną całość – to pokój do spania połączony szafami ubraniowymi z gotowalnią, czyli garderobą., wyłożony mahoniową boazerią z secesyjną dekoracja. Dwa pozostałe pokoje, należące do zespołu sypialni miały prawdopodobnie odmienny wystrój , wynikający z podziału na męską i damską sypialnię. W jednym z nich zachował się sufit o dekoracji neorokokowej o secesyjnej formie.