Wystawa "Chmielarstwo i piwowarstwo"

Temat ekspozycji nawiązuje do liczącego już kilkadziesiąt lat corocznego Ogólnopolskiego Święta Chmielarzy i Piwowarów "Chmielaki Krasnostawskie". Na wystawie, na której zgromadzono około 100 obiektów, można zobaczyć m.in. zarówno liczące często kilkaset lat dzbanki, kubki, kufle (najstarszy zabytek pochodzi z XV wieku), jak i miary do płynów, dębowe beczki, czy pamiątkowe kufle oraz szklanki związane z "Chmielakami". Ponadto na ekspozycji zaprezentowane zostały rzeźby i obrazy wykonane przez twórców ludowych ukazujące zbiór chmielu oraz degustację piwa. Wystawę uzupełniają fotografie przedstawiające uprawę chmielu, proces ważenia piwa oraz dożynki chmielowe, a także plakaty z "Chmielaków Krasnostawskich".

Celem wystawy jest przybliżenie tradycji chmielarskich i piwowarskich w Krasnymstawie oraz historii odbywających się od 1971 roku "Chmielaków". Słowo piwo wywodzi się z prasłowiańskiego wyrazu pivo oznaczającego napitek, napój. Pierwsze ślady dotyczące piwowarstwa pochodzą z terenów położnych w widłach Eufratu i Tygrysu, a napój wówczas przygotowywany różnił się zasadniczo od trunku, który znamy w dzisiaj. Pierwszym ludem opisującym skład piwa oraz jego recepturę byli Sumerowie, którzy złocisty napój ważyli z ziaren prosa, a dla uzyskania goryczki dodawali różnego rodzaju zioła.

Piwo było najbardziej popularnym codziennym napojem w całej średniowiecznej Europie (za wyjątkiem terenów położonych nad Morzem Śródziemnym, gdzie dominowało wino) o niewielkiej zawartości alkoholu. Także wśród Słowian było najbardziej popularnym trunkiem, i to im przypisuje się, iż jako pierwsi zaczęli używać do jego zaprawiania w celu poprawy walorów smakowych chmielu. Duży wkład w rozwój piwowarstwa w średniowiecznej Europie oraz powstania różnych gatunków piwa mieli mnisi z klasztorów z terenów dzisiejszych Czech, Bawarii, Belgii oraz Irlandii. Ważono je również w majątkach na użytek własny, a także w rozwijających się dynamicznie w średniowieczu miastach, od których często trunek ten brał swą nazwę. Z czasem prywatni piwowarzy zaczęli organizować się w cechy, które miały skuteczniej bronić ich interesów na rynku, gdzie panowała bardzo duża konkurencja. Od czasów legendarnego Piasta jest ono związane także z historią Polski. O zamiłowaniu do piwa Bolesława I Chrobrego pisze w swojej "Kronice" żyjący na przełomie X i XI wieku biskup merseburski Thietmar. Jego popularność można tłumaczyć tym, iż przez stulecia w Polsce starano się nie pijać wody, której spożywanie biorąc pod uwagę ówczesny stan higieny było niebezpieczne dla zdrowia. Do XVII wieku wytwarzano głównie piwo pszeniczne, które następnie zostało wyparte przez jęczmienne. O piwie warzonym z pszenicy, jęczmienia, żyta i orkiszu wspomina Jan Długosz w swoich "Rocznikach".

Pierwszy przywilej na warzenie piwa i wolne szynkowanie dla krasnostawskich piwowarów pochodzi z 1524 roku i wydany został przez króla Zygmunta I Starego. Według lustracji z 1782 roku w Krasnymstawie funkcjonowały cztery browary tj.: miejski, biskupów chełmskich (wcześniej będący własnością zakonu jezuitów), zakonu augustianów oraz jedyny prywatny należący do Józefa Tabiszewskiego. Na początku XIX stulecia w przy ul. Browarnej mieściły się słodownie i browary co ukazane jest na archiwalnym planie miasta z 1811 roku. W powstałej w latach 20-tych XX wieku Szkole Rolniczej jako pierwszej w kraju kształcono przyszłych chmielarzy. Propagatorem uprawy tej rośliny był z jeden z jej nauczycieli, a jednocześnie inicjatorów utworzenia szkoły Tadeusz Fleszyński z wykształcenia inżynier rolnik-chmielarz. Wykorzystując fakt, iż zarówno okolice Krasnegostawu jak i cała Lubelszczyzna były wówczas liderem w uprawie chmielu w skali kraju, w 1971 roku po raz pierwszy zorganizowano dożynki chmielowe pod nazwą "Chmielaki Krasnostawskie". Początkowo miały one charakter lokalny. Od 1977 roku przekształciły się w imprezę o zasięgu ogólnopolskim, która wrosła w miejscowa tradycję i do dzisiaj cieszy się dużą popularnością, nieodłącznie kojarząc się z Krasnymstawem.