Podróżując po Kaszubach warto wstąpić do Brus-Jaglie i odwiedzić pracownię Józefa Chełmowskiego, artysty ludowego (zmarł 6 lipca 2013 r.). Była to postać niekonwencjonalna, prawdziwy człowiek renesansu przełomu XX i XXI w.
W malowniczym ogrodzie witają gości wielobarwne postaci starców, Kaszubów i Kaszubek, świętych oraz zwierząt. Są to ule figuralne i twarzowe wyrzeźbione przez pana Józefa. Artysta chętnie poświęcał czas odwiedzającym go turystom. Oprowadzając po pracowni i dzieląc się swoimi przemyśleniami o życiu, zaskakiwał rozległością zainteresowań i własną filozofią postrzegania świata.
Rzeźby Józefa Chełmowskiego, wykonane przeważnie z drewna lipowego, mają czyste, intensywne barwy. Równie bogatą kolorystykę mają jego obrazy malowane na płótnie oraz na szkle. Józef Chełmowski eksperymentował z techniką malowania, wg własnych receptur przygotowywał podkłady malarskie, mieszał farby. Był autorem niepowtarzalnego dzieła - wizualnego przedstawienia Apokalipsy św. Jana - malowidła wykonanego na sześciu wstęgach o łącznej długości ponad 55 m i szerokości około 80 cm. Obraz powstawał przez dwa lata w ostatnim dziesięcioleciu ubiegłego wieku. W rozumieniu artysty istotę Apokalipsy św. Jana stanowi zapowiedź kary boskiej za grzechy ludzkości.
Większość rzeźb i obrazów zaopatrzona jest w sentencje i komentarze artysty. Swoje dzieła opisywał w języku polskim, szwedzkim, arabskim, najczęściej jednak posługiwał się kaszubskim. Tematyka prac Józefa Chełmowskiego jest bardzo różnorodna, porusza zagadnienia filozoficzne, moralne, religijne, patriotyczne. Artysta prowadził dziennik, zapisywał również niezwykłe zasłyszane opowieści. W swoim traktacie Tajemnice Świata Światów snuje rozważania o życiu i śmierci; zastanawia się, co jest istotą życia oraz czy tylko człowiek ma duszę - może mają ją też zwierzęta?
Ten kaszubski artysta i filozof odwiedzany był nie tylko przez turystów z Polski, ale też Niemców i Skandynawów. Wiele prac Józefa Chełmowskiego trafiło do prywatnych kolekcjonerów w kilkunastu krajach świata. Jego dzieła warto też zobaczyć w Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie, Muzeum Etnograficznym w Toruniu oraz Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.
Tylko w Brusach-Jaglie można zobaczyć muzykonos, brzozoliść, werbotrep - instrumenty wymyślone i stworzone przez artystę.