Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!

Wilamowice

Cmentarz żydowski

Obecność Żydów na ziemi skoczowskiej notowano od przełomu XVII i XVIII w., tj. od przybycia w 1700 r. kupca Jakuba Abrahama Singera, który kupił dom i osiedlił się w pobliżu zamku skoczowskiego. Początkowo zamieszkały w mieście cztery rodziny, aby w 1752 r. gmina urosła do dwudziestu siedmiu osób. Trudniąc się handlem, należeli raczej do skromniejszej części społeczeństwa lokalnego. Prowadząc interesy handlowe, systematycznie rozwijali swoje majątki, tworząc coraz to nowe sklepy i zakłady rzemieślnicze. Należeli do cieszyńskiej gminy żydowskiej i chowali zwłoki swoich zmarłych członków rodzin na terenie odległych o kilkanaście kilometrów cieszyńskich nekropolii.

Pod koniec XIX w. gmina skoczowska rozrosła się do ok. sześciuset osób, które zamieszkały w pobliżu centrum miasta, dając zaczątek samodzielnej skoczowskiej gminie żydowskiej. Lokalna społeczność żydowska rozwijała miejscowe zakłady rzemieślnicze i tworzyła w mieście pierwsze zakłady przemysłowe, pomnażając swój majątek. Wykorzystując fakt mocno rozpowszechnionej hodowli owiec na tym terenie, rodzina Spitzerów powołała garbarnię skóry, bracia Heilpern założyli Zakłady Włókiennicze kooperujące z istniejącym przemysłem włókienniczym w Bielsku, a bracia Schancer założyli Pierwszą Śląską Fabrykę Wyrobów Cementowych i Sztucznego Kamienia w skoczowskim Górnym Borze, które stały się podstawą do tworzenia przemysłu na ziemi skoczowskiej.

W tym czasie dzięki swoim wpływom i majątkom miejscowi Żydzi stanowili elitę intelektualną w mieście, co przyczyniło się m.in. do tego, że w 1891 r. w sąsiadującej z miastem wsi Wilamowice powstał cmentarz żydowski z tradycyjnym domem przedpogrzebowym. Chowano tam Żydów ze Skoczowa, Ustronia, Wisły, Pruchnej, Górek i sąsiednich wsi.

Zaraz po rozpoczęciu II wojny światowej hitlerowcy do obozu pracy przymusowej w Nisku wywozili ze Skoczowa  wszystkich mężczyzn z rodzin żydowskich, a pozostałe kobiety, dzieci i starców w połowie 1940 r. umieszczali w utworzonym w Łazach gettcie. Realizując politykę eksterminacji oraz niszczenia wszystkiego, co związane z kulturą żydowską, rozebrana została nekropolia, a macewy wywiezione i sprzedane do betoniarni Schancera w Górnym Borze, gdzie przerabiano je na chrześcijańskie nagrobki. Po wojnie część nagrobków ocalała i odzyskane zostały dzięki zaangażowaniu Leopolda Rosenthala, któremu udało się powrócić do Skoczowa z getta w Łazach. Przewiezione na zniszczony cmentarz spoczęły na swym dawnym miejscu. Rosenthal zaopiekował się nekropolią i doprowadził do wybudowania nowego ogrodzenia i wyznaczenia opiekuna. W latach 1996/97 przy udziale lokalnego ziomkostwa żydowskiego cmentarz odbudowano. Uratowanych od zniszczenia pięćdziesiąt nagrobków pochodzących z końca XIX i początku XX w. umieszczono na obrzeżach gwiazdy Dawida, co jest niespotykaną ciekawostką w tego typu nekropoliach, zachowując piękną lipową aleję przypominającą jego pierwotne rozplanowanie.

Obiekt udostępniany jest do zwiedzania. Klucz od bramy wejściowej znajduje się w sąsiadującym z nią budynku, gdzie mieszka opiekun nekropolii.

Zaproponował: jurek k

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na