Wszystko zaczęło się, gdy z Radomska ruszył mały oddział pułkownika Teodora Cieszkowskiego, który - powiadomiony 21.03.1863 roku przez własne patrole o zbliżaniu się znacznych sił rosyjskich - postanowił wycofać się za rzekę Pilicę (“źródła” nie podają miejsca) i obstawić swym oddziałem najbliższy most, który miał zamiar bronić lub zniszczyć. Kiedy zbliżał się patrol kozacki doszło do wymiany ognia, niegroźnego dla oddziału płka Cieszkowskiego, lecz ten, wobec nacierających wciąż nowych rosyjskich posiłków, wycofał się do miejscowości Biała pod Lelowem ( być może chodzi o dzisiejszą miejscowość Białą Wielką ), w której zatrzymała się na 1 dzień.
Następnego dnia znów dał o sobie znać ścigającym go Rosjanom, gdyż w okolicach Zawiercia I Łaz zdążył spalić mosty, czym utrudnił komunikację ówczesnej kolei żelaznej. Wobec zmęczenia oddziału a złego rozpoznania położenia rosyjskich oddziałów pościgowych, w lesie, w okolicach Kuźnicy Masłowskiej (w dzisiejszych granicach administracyjnych Łaz-Łazów ) zarządził rozbicie obozu. Jednak, podczas posiłku został zaatakowany przez ścigający go oddział rosyjski i wówczas rozegrała się walka.
Jak “mówią źródła”, podczas krótkiej potyczki oddział płka Cieszkowskiego został zmuszony do wycofania się. Podczas starcia stracił on kilku wziętych do niewoli powstańców, a także polegli: ksiądz kapelan Bonawentura Mańkowski i Henryk Wodzyński, mieszkaniec okolic. Oprócz nich żołnierze rosyjscy podobno zabili albo ranili 3 robotników i 2 urzędników kolejowych, którzy przybyli na miejsce, by naprawić tory kolejowe (dziś relacji Katowice-Warszawa). Podczas jej rozbudowy w latach po II wojnie światowej natknięto się na szczątki ludzkie.
Po wykonaniu ekspertyz, szczątki powstańców styczniowych ekshumowano i złożono do mogiły na skraju lasu widocznego z pociągu jadącego wyżej wymienioną rozbudowaną linią kolejową. Urządzono tam mogiłę, z krzyżem. W ostatnich latach, obok symbolicznej jednak mogiły, postawiono tablicę informacyjną o przebiegu wydarzeń z dnia 22.03.1863 roku, o postaci księdza Bonawentury Mańkowskiego, który został pochowany w Przyrowie, koło Częstochowy, jak również przybliżono postać płka Teodora Cieszkowskiego.
Mogiła powstańcza jest ogrodzona niskim drewnianym płotkiem, a nad płytą grobową postawiono krzyż z tabliczką, na której widnieje napis: “Mogiła Powstańców z 1863 r. Symboliczna mogiła Powstańców Poległych w bitwie 22 Marca 1863 roku Kapelana Bonawentury Mańkowskiego Henryka Wodzińskiego I 7 nieznanych Bohaterów. Komisja Ochrony Cmentarzy Wojennych I Fortyfikacji. PTTK Zawiercie”