Zakopane i Podhale dobrze pamiętają ludzi, którzy wpisali się w dzieje regionu. Wielu zasłużonych spoczywa na starym cmentarzu (ul. Kościeliska) - jednej z najważniejszych polskich nekropolii. Cmentarz z kilkuset grobami otacza kamienny mur, a na bramie, którą zaprojektował Stanisław Witkiewicz, znajduje się motto, przypisane francuskiemu marszałkowi Ferdynandowi Fochowi: "Ojczyzna to ziemia i groby. Narody, tracąc pamięć, tracą życie".
Cmentarz założył w 1848 r. pierwszy proboszcz Zakopanego, ks. Józef Stolarczyk. Grunt na wysokim brzegu nad Cichą Wodą przekazał Jan Pęksa, stąd nazwa: cmentarz "Na Pęksowym Brzyzku" (brzyzek to w gwarze góralskiej urwisko nad potokiem). Na początku chowano tu górali, przybyszów, ofiary wypadków w Tatrach oraz zmarłych na gruźlicę. Dopiero od lat 20. XX w. zaczęto grzebać przede wszystkim ludzi zasłużonych dla regionu, a w 1931 r. cmentarz uznano za obiekt zabytkowy.
Niezwykły klimat cmentarza tworzą wyjątkowe nagrobki - dzieła sztuki wyrastające z folkloru podhalańskiego, ciosane w drewnie, rzeźbione w motywy góralskie, malowane na szkle. Autorami wielu nagrobków są artyści Władysław Hasior oraz Antoni Rząsa, którzy też znaleźli tutaj miejsce wiecznego spoczynku.