Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!

Chodzież

Tu była synagoga

Pierwsze wzmianki o osiedleniu się w Chodzieży Żydów pojawiają się w księgach miejskich w latach 1551, 1553, 1575. Napływ Żydów do Chodzieży w XVII wieku był tak duży, że w 1688 roku w gminie żydowskiej było 95 domów.

W 1670 r. gmina zabiegała o budowę swojej bożnicy na miejscu wcześniejszej drewnianej , która spłonęła podczas najazdu szwedzkiego. Bożnica z dobudówkami z muru pruskiego i pokryta łupkiem dwukrotnie płonęła, najpierw w 1713 roku, a następnie w 1835 r.

Na początku XIX wieku Żydzi byli najliczniejszą grupą wyznaniową wśród ludności chodzieskiej. W 1816 r. było w Chodzieży 2455 mieszkańców, wśród nich 866 Żydów, 804 Polaków oraz 785 Niemców. Po pożarze w 1835 r. postanowiono wznieść murowaną okazałą synagogę, w której budowie finansowo wspomógł ówczesny właściciel miasta Ferdynand von Zacha. Budowa trwała 2 lata , a jej koszt wynosił 5150 talarów. Od połowy XIX wieku liczba ludności żydowskiej zmniejszała się, co było skutkiem masowej emigracji do Ameryki. W 1890 r. mieszkało w Chodzieży tylko 16 % osób wyznania mojżeszowego. W latach 30-tych XX w. ilość ta spadła do ok. 0,4 %. W dniu 1 stycznia 1941 roku nie było już w Chodzieży ani jednego Żyda, gdyż jak to określił urzędnik miejski Paul Pepliński - zniknęli.

Budynek bożnicy z 1837 r. przetrwał do 1941 roku. Została rozebrana przez Niemców, którzy do jej rozbiórki użyli Żydów sprowadzonych z Łodzi. Gruzy z synagogi oraz nagrobki ze zlikwidowanego kirkutu trafiły na budowę drogi z Chodzieży do Szamocina.

Po ponad 71 latach upamiętniono istnienie w Chodzieży synagogi. 9 listopada 2012 r. staraniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Chodzieskiej oraz Heimatkreisgemeinschaft Kolmar – organizacji skupiających byłych mieszkańców miasta na skwerze u zbiegu ulic Harcerskiej i Raczkowskiego odsłonięto tablicę pamięci. Na płycie przymocowanej do postumentu z czerwonego granitu widnieją napisy w języku polskim i niemieckim : „ W tym miejscu stała do 1941 roku synagoga gminy żydowskiej. Jej członkowie i dom boży stali się ofiarami nazizmu. Nam i przyszłym pokoleniom ku pamięci i przestrodze.”

Zaproponował: kajtek

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na