Geniusz z Galicji, samouk, tytan pracy, który cały czas chodził w jednym ubraniu i nie przykładał wagi do otaczającego go rozgłosu. Jan Szczepanik (1872-1926), zwany polskim Edisonem, jest autorem wielu ważnych wynalazków i kilkuset patentów. Na początku XX w. jego nazwisko było znane w kręgach przemysłowych i naukowych na całym świecie. Dzisiaj wymieniają je wszystkie encyklopedie i leksykony z dziedziny techniki. Postać Szczepanika pojawia się nawet w dwóch opowiadaniach amerykańskiego pisarza Marka Twaina, z którym był zaprzyjaźniony.
Polski wynalazca był nieślubnym dzieckiem Marianny Szczepanik, córki rolników z okolic Krosna. Zdolny i ambitny, ukończył gimnazjum w Jaśle oraz seminarium nauczycielskie w Krakowie. Przez kilka lat pracował jako nauczyciel w podkarpackich wsiach, ale porzucił ten zawód, aby oddać się swoim największym pasjom - majsterkowaniu i technice. Zainteresowania miał wszechstronne, ale najbardziej fascynowała go fotografia barwna, kinematografia (film kolorowy i dźwiękowy) oraz telewizja. Jego pierwsze znaczące wynalazki, dotyczące automatyzacji produkcji tkanin wzorzystych, wywołały sensację, bowiem znacznie skracały czas produkcji gobelinów. Problem reprodukcji barw był zagadnieniem kluczowym w jego pracach. Na tym polu odniósł najwięcej znaczących sukcesów, m.in. stworzył barwny film małoobrazkowy oraz barwoczuły papier fotograficzny. Eksperymentalny film z operacji chirurgicznej nakręcony przez Szczepanika za pomocą zbudowanej przez niego kamery tak dobrze oddawał kolory, że wywoływał omdlenia u widzów.
Badania "polskiego Edisona" w dużym stopniu przyczyniły się do powstania kinematografii barwnej. Jego odkrycia miały też wpływ na rozwój telewizji. Szczepanik opatentował wiele drobnych wynalazków z przeróżnych dziedzin. Popularność i rozgłos przyniósł mu pancerz kuloodporny, który uratował życie hiszpańskiemu królowi Alfonsowi XIII. Aby wyrazić swoją wdzięczność, władca odznaczył go orderem.
Jan Szczepanik miał pracownie w dwóch bardzo ważnych miastach europejskich - w Berlinie i w Wiedniu, ale najbardziej był związany z Tarnowem, gdzie w 1902 r. poślubił córkę miejscowego lekarza Wandę Dzikowską, z którą miał pięcioro dzieci. Warsztat tarnowski mieścił się na poddaszu kamienicy przy ul. Sowińskiego. Szczepanik przez wiele lat mieszkał w domu przy ul. Szopena, gdzie zmarł na raka w wieku 53 lat. Po jego śmierci część pamiątek po nim żona przekazała do lokalnego muzeum.